Ομιλία στο σχέδιο νόμου "Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/633 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Απριλίου 2019 σχετικά με τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές στις σχέσεις μεταξύ επιχειρήσεων στην αλυσίδα εφοδιασμού γεωργικών προϊόντων και τροφίμων και λοιπές διατάξεις."
Κυρίες και κύριοι βουλευτές, το νομοσχέδιο που συζητάμε σήμερα για την καταπολέμηση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών στην αγροτική οικονομία δεν εμβαθύνει όσο θα έπρεπε. Θα μπορούσε να καταστεί ένα χρήσιμο εργαλείο, εφόσον όμως εφαρμοστεί στην πράξη κι εφόσον το ενισχύσουμε ουσιαστικά, ενσωματώνοντας σε αυτό μηχανισμούς που στοχεύουν στις στρεβλώσεις ανά προϊόν κι ανά παραγωγικό κλάδο της αγροτικής οικονομίας. Θα ήθελα στο πλαίσιο αυτό να αναφερθώ πολύ συγκεκριμένα στο ζήτημα της πράσινης ελιάς, της επιτραπέζιας ελιάς της Χαλκιδικής, η οποία πέρσι έπεσε θύμα αθέμιτων εμπορικών πρακτικών, με την ανοχή της κυβέρνησης. Πολύ σύντομα θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι ο παραγωγός της πράσινης ελιάς της Χαλκιδικής πέρσι αμείφθηκε κατά μέσο όρο με 70 σεντς στο κιλό της παραγωγής του, την ώρα που το κιλό μεταποιημένης πράσινης ελιάς σε ένα σούπερ μάρκετ έχει 15 ευρώ. Επαναλαμβάνω για να το ακούσουν όλοι. 70 σεντς στο χωράφι, 15 ευρώ στο ράφι.
Γιατί συνέβη αυτό; Γιατί έπεσε η αμοιβή των παραγωγών για ένα προϊόν που είναι περιζήτητο στις αγορές και που η παραγωγή της Χαλκιδικής, δεν προλαβαίνει να καλύψει τις ανάγκες της εγχώριας και διεθνούς ζήτησης; Γιατί σε ένα προϊόν που κάνει τζίρο, για να το πούμε απλά, στο σύνολο του, κοντά στα δύο δισεκατομμύρια, ο παραγωγός πήρε 0,70 σεντς; Διότι πολύ απλά συνέβη χειραγώγηση τιμών, διότι οι μεγάλοι μεταποιητές, οι οποίοι είναι πολυεθνικές εταιρίες, εκμεταλλευόμενοι το λοκντάουν και την απελπισία των αγροτών “έσπασαν” τις τιμές, στο παρά ένα της συγκομιδής. Το γεγονός αυτό ξεσήκωσε μία μεγάλη κινητοποίηση των αγροτών, με μεγάλες συγκεντρώσει στην Ορμύλια Χαλκιδικής, ενώ εμείς καταγγείλαμε το περιστατικό και στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, έδωσα εγώ η ίδια κατάθεση εκεί, φέραμε το θέμα στη Βουλή, αλλά η κυβέρνηση άφησε την ζημιά να γίνει.
Σήμερα, λοιπόν, επειδή ενδέχεται και του χρόνου να δούμε τις ίδιες παθογένειες, θέλουμε να καταθέσουμε και επίσημα, από το Βήμα της Βουλής, την πρόταση μας για την δημιουργία ενός έγκαιρου και δίκαιου μηχανισμού διαμόρφωσης της τιμής της πράσινης ελιάς της Χαλκιδικής, ώστε να μην μπορεί να εκβιάζει κανένας τον αγρότη στο παρά ένα της συγκομιδής. Την πρόταση αυτή την έχουμε αποστείλει στους θεσμικούς φορείς, στους αγρότες και στους πολίτες της Χαλκιδικής και τους καλούμε όλους να πάρουν θέση.
Συγκεκριμένα, η πρόταση αυτή περιλαμβάνει έναν μηχανισμό διαφανούς διαπραγμάτευσης της τιμής της ελιάς, όπου για τον καθορισμό της θα εξετάζονται αντικειμενικοί δείκτες και στην διαπραγμάτευση αυτή θα συμμετέχουν γύρω από το ίδιο τραπέζι και ο παραγωγοί κι οι μεταποιητές και οι Δήμαρχοι και το ΓΕΩΤΕΕ και η Επιτροπή Ανταγωνισμού και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Η διαπραγμάτευση αυτή θα γίνεται σε στάδια, ανάλογα με την κάθε καλλιεργητική φάση της ελιάς. Θα πιστοποιείται από τους ειδικούς, δηλαδή τους γεωπόνους, η εκτίμηση της παραγωγής, θα λαμβάνονται υπόψη οι λεγόμενοι σκληροί δείκτες, όπως η διακύμανση της τιμής της ελιάς στο λιανικό εμπόριο και στις εξαγωγές, οι τιμές των γεωργικών εφοδίων, το κόστος της εργασίας, το κόστος του ύδατος, το κόστος μεταχείρισης των ελαιολυμάτων και στο τέλος η διαδικασία αυτή θα καταλήγει σε ένα δίκαιο εύρος τιμών που θα δεσμεύει όλους όσους συμμετέχουν.
Με τον τρόπο αυτό ο αγρότης θα έχει μία δίκαιη ανταμοιβή από το μόχθο του, ο έμπορος θα έχει ένα προϊόν με υπεραξία από τις καλές γεωργικές πρακτικές που συνεπάγεται η δίκαιη τιμή, το προϊόν συνολικά θα βελτιώσει την φήμη του, το brand του δηλαδή και εντέλει η οικονομία της Χαλκιδικής θα κερδίσει ακόμα μεγαλύτερη υπεραξία από την πράσινη ελιά. Βασικό στοιχείο αυτής της διαδικασίας θα είναι και το ελαιοκομικό κτηματολόγιο, το οποίο θα αναβαθμιστεί, ώστε να έχουμε την ακριβή διακύμανση της παραγωγής ανά έτος άμεσα διαθέσιμη, καθώς και τα υπόλοιπα τεχνικά στοιχεία της καλλιέργειας που διαμορφώνουν την τιμή της ελιάς.
Στην προσπάθεια αυτή θέλουμε και καλούμε τους τρεις δήμους της Χαλκιδικής, εντός των οποίων εξελίσσεται η παραγωγή της επιτραπέζιας ελιάς να λάβουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Τους Δημάρχους δηλαδή των Δήμων Πολύγυρου, Νέας Προποντίδας και Κασσάνδρας. Θέλουμε, η επιτροπή διαπραγμάτευσης να προεδρεύεται από τους Δημάρχους και να εποπτεύεται από τα Δημοτικά Συμβούλια, ώστε η διαπραγμάτευση να αποκτήσει και χαρακτηριστικά κοινωνικής λογοδοσίας. Η πράσινη ελιά της Χαλκιδικής δεν μπορεί να διαπραγματεύεται με τελεσίγραφα σε κλειστά γραφεία. Πρέπει όλοι να έχουν εικόνα για την πορεία του προϊόντος και πρέπει όλοι να προστατέψουν την δυναμική του. Καλούμε στο πλαίσιο αυτό και την Διεπαγγελματική Οργάνωση της Επιτραπέζιας Ελιάς να συμμετάσχει στη διαπραγμάτευση, γιατί έχει κάθε συμφέρον να λειτουργήσει με κοινωνική εταιρική ευθύνη. Υπενθυμίζουμε ότι η ζήτηση για πράσινη ελιά Χαλκιδικής είναι τεράστια, κατά συνέπεια το να αποκτήσει το προϊόν και μία σφραγίδα δίκαιης τιμής θα αποτελέσει ένα ακόμα asset, μία ακόμα υπεραξία δηλαδή, η οποία θα το ενισχύσει ακόμα περισσότερο και στον Έλληνα καταναλωτή και στις αγορές του εξωτερικού.
Καταθέτουμε, λοιπόν, την πρόταση μας για την δημιουργία ενός μηχανισμού καθορισμού δίκαιης τιμής της πράσινης ελιάς, ο οποίος μπορεί να λειτουργήσει ως πιλότος και για άλλα αγροτικά προϊόντα. Εμείς, θα συνεχίσουμε, μαζί με τους αγρότες της Χαλκιδικής της προσπάθεια για ρύθμιση της αγοράς της πράσινης ελιάς και ελπίζουμε όλοι να κατανοήσουν αυτή την ανάγκη για να προχωρήσουμε. Η πρόταση μας έχει αρκετές τεχνικές λεπτομέρειες, είναι αποτέλεσμα μεθοδικής μελέτης των προβλημάτων της αγροτικής οικονομίας της ελιάς της Χαλκιδικής και την καταθέτουμε και στην Ολομέλεια της Βουλής, καλώντας όλους τους εμπλεκόμενους να πάρουνε θέση. Δεν θέλουμε να ξαναδούμε τα περσινά προβλήματα και φέτος, δεν πιστεύουμε ότι η πράσινη ελιά της Χαλκιδικής αξίζει 70 σεντς και θα ήμαστε δίπλα στους αγρότες για να υπερασπιστούμε μαζί τους τον κόπο τους. Σας ευχαριστώ
Comments